«ՀՀ ազգային անվտանգության մարմինների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի և ՀՀ օրենսդրությամբ իրեն վերապահված լիազորությունների շրջանակներում ՀՀ ԱԱԾ հետախուզության մարմինը, համաձայն իր գործառութային պարտականությունների, իրականացնում է հետախուզական գործունեություն, ինչպես ՀՀ, այնպես էլ օտարերկրյա պետությունների տարածքից: Հայաստանի Հանրապետության ազգային անվտանգության ծառայության Կանոնադրության համաձայն՝ ՀՀ ԱԱԾ-ն իրականացնում է Հայաստանի տարածքում ազգային անվտանգության խնդիրներին առնչվող հետախուզական գործունեություն ծավալող բոլոր պետական մարմինների և ստորաբաժանումների աշխատանքի օպերատիվ ղեկավարումը:
Պետական կառավարման համակարգում ՀՀ ԱԱԾ hետախուզության մարմինն ազգային անվտանգության ապահովման կարևոր բաղադրիչներից է և կոչված է պաշտպանելու անձի, հասարակության և պետության անվտանգությունն արտաքին սպառնալիքներից:
ՀՀ ազգային անվտանգության մարտահրավերներին և պետության դեմ ուղղված արտաքին վտանգներին դիմագրավելու, ինչպես նաև արտաքին քաղաքական դաշտում Հայաստանի կենսական կարևոր շահերին առնչվող խնդիրների արդյունավետ լուծման նպատակով իր գործառութային ուղղություններով հետախուզության մարմինը ձեռք է բերում, մշակում և վերլուծում հետախուզական տեղեկատվություն՝ ՀՀ բարձրագույն ղեկավարությանը զեկուցելու համար: Իր առջև դրված խնդիրների լուծման շրջանակներում իրականացնելով հետախուզական գործունեություն՝ այն աջակցում է նաև Հայաստանի բնականոն զարգացմանը ռազմատեխնիկական, տնտեսական, գիտատեխնիկական և այլ ոլորտներում։
Ցանկացած պետության համար հետախուզությունը անվտանգության ապահովման և արդյունավետ կառավարման կարևոր գործիքներից մեկն է: Անկախության առաջին իսկ օրերից հայկական հետախուզությունը զարգացավ և ամրապնդվեց դժվարին փորձությունների շրջանում, ինչը հաջողվեց Հայոց պետականության նախորդ ժամանակաշրջանների լավագույն փորձի արդյունավետ կիրառմամբ՝ զարգացնելով և թրծելով հետախուզական միտքն ու ոլորտի նրբությունները:
ՀՀ ԱԱԾ հետախուզական մարմինը, պատվով հաղթահարելով պատերազմական պայմաններով թելադրված փորձությունները, երկրի զարգացմանը և առաջընթացին համահունչ իր կարևոր և անփոխարինելի տեղը զբաղեցրեց Հայաստանի պետական կառավարման համակարգում:
Հետախույզի մասնագիտության յուրահատկություններով պայմանավորված՝ ոլորտի ծառայողների ամենօրյա դժվարին և պատասխանատու աշխատանքը, որպես կանոն, լուսաբանման ենթակա չէ և երկար տասնամյակներ մնում է գաղտնիության քողի տակ: Չակնկալելով սեփական աշխատանքի հրապարակային գնահատական՝ հետախուզության աշխատակիցներն օրնիբուն աշխատանքով իրենց անփոխարինելի լուման են ներդնում Հայաստանի Հանրապետության առաջընթացի և հետագա զարգացման անշեղ նպատակի իրականացման գործում:
Հայազգի հետախույզներ
Հետախուզական գործունեությունը, այդ թվում արտաքին հետախուզությունը, ազգային անվտանգության մարմինների գործունեությունն է՝ ուղղված արտաքին ու ներքին անվտանգության սպառնալիքների վերաբերյալ տեղեկություններ ստանալուն և պետության հիմքերն ամրապնդելուն:
Հետախուզության ամբողջ պատմությունը, հատկապես վերջին երկու հարյուրամյակների ընթացքը, վկայում են, որ իսկական հետախույզը, բնավորության ինչպիսի գծեր էլ որ ունենա, աչքի է ընկնում նախ և առաջ իր բարձր մտավոր կարողություններով, մասնավորապես վերլուծական մտքի ունակություններով: Հետախուզությունը հաճախ բնորոշվում է որպես մեծ մտավոր կարողությունների տեր մարդկանց մրցասպարեզ: Հենց այդպիսի մարդկանց գործունեությունն է ապացուցում, որ հետախուզական աշխատանքը և՛ խաղաղ, և՛ պատերազմական ժամանակ արդյունավետ է լինում ոչ այնքան քանակի հաշվին, որքան որակի:
Հետախուզության պատմության մասնագետ Ա. Սարգսյանի բնորոշմամբ. «Ըստ էության, պետության հետախուզական համակարգի վիճակն արտացոլում է նրա «առողջությունը», այսինքն՝ նրա ուժը և միջազգային հեղինակությունը»:
Լեգենդար հետախույզ Գևորգ Վարդանյանի և նրա տիկնոջ՝ Գոհար Վարդանյանի վկայությամբ. «Հետախույզի մասնագիտությունը հեռու է ռոմանտիկ արկածախնդրությունից և իրականում նրա հիմքում դրված են ինքնամոռաց նվիրվածությունն ու քրտնաջան աշխատանքը: Հնուց ի վեր բոլոր ազգերի հետախույզները զբաղվում են տեղեկույթի հայթայթմամբ, ընդ որում՝ այնպիսի տեղեկույթի, որը հատկապես թաքցվել և թաքցվում է «օտար աչքերից»:
Հետախույզի աշխատանքը պահանջում է ստեղծագործական մոտեցում, ինչի շնորհիվ հնարավոր է դառնում «մանրուքներից» և բոլորին հայտնի տվյալներից անել պետությունների համար երբեմն ճակատագրական նշանակություն ունեցող հետևություն: Այդ իսկ պատճառով, հետախույզից պահանջվում է ոչ միայն մտավոր և հոգեբանական գերազանցություն, այլև ֆիզիկական պատրաստվածություն, նպատակասլացություն, տոկունություն, աշխատասիրություն և այլն:
Պատմությանն ուղղված հետադարձ հայացքը նկատելի է դարձնում, որ նշված հատկանիշները բնորոշ են մեր ազգի ներկայացուցիչներին: Մեզ այդպիսին են դարձրել անցած հազարամյակները՝ հայրենի երկրի պաշտպանության համար մղվող պայքարը, պետականության վերականգնման գոյամարտը, ռեսուրսների սակավությունը: Հավանաբար դա է պատճառը, որ հետախուզության բնագավառում հայերն աչքի են ընկնում այնպիսի փայլուն մասնագետներով, որոնց անմիջական մասնակցությամբ ու ղեկավարությամբ հիմնվել են հետախուզական կառույցներ, իսկ հետագայում՝ օպերատիվ գործունեության նոր ուղղություններ»:
Հակոբ Քրիստափորի
Ռուբեն Պավելի
Իվան Իվանի
Ալեքսանդր Իվանի
Վառլամ Ալեքսանդրի
Հայկ Բադալի
Գուրգեն Սեմյոնի
Գերասիմ Մարտինի
Վյաչեսլավ Իվանի
Միխայիլ Անդրեյի
Ազարիա Հայրապետի
Մարիուս Արամի
Վյաչեսլավ Երվանդի
Հայկ Ղազարի
Լևոն Պարույրի
Զոհրաբ և Արշալույս
Աշոտ Աբգարի
Գևորգ Անդրեյի
Հասցե՝ Երևան, 0001, Նալբանդյան փողոց 104
Հեռախոս +37410 563515
Տեղեկատվություն ստանալու հարցումները՝ ta@sns.am-ին։
ՀՀ ազգային անվտանգության ծառայություն / 2023 © Հեղինակային իրավունքները պաշտպանված են։